ارزيابي خشکسالي هيدرولوژيکي بر آبهاي زيرزميني در حوضه کشکان

چمن پيرا، رضا

مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی کشاورزی

منو

رکورد قبلی

رکورد بعدی

" ارزيابي خشکسالي هيدرولوژيکي بر آبهاي زيرزميني در حوضه کشکان "
چمن پيرا، رضا

شماره شناسایی	:	18874775
شماره مدرک	:	۶۱۹۵۸
نام عام مواد	:	[گزارش نهایی -عادی]
شناسه افزوده	:	چمن پيرا، رضا
	:	عبده کلاهچي، عبدالنبي
	:	پيامني، کيانفر
	:	فرهادي نژاد، طاهر
	:	قرمز چشمه، باقر
	:	رحيمي بندر آبادي، سيما
	:	بهروان، هوشنگ
عنوان اصلي	:	ارزيابي خشکسالي هيدرولوژيکي بر آبهاي زيرزميني در حوضه کشکان
نام نخستين پديدآور	:	چمن پيرا، رضا
عنوان اصلي به زبان ديگر	:	Evaluation of hydrological drought impact on groundwater in Kashkan Watershed.
وضعیت انتشار	:	تهران: پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري، ۱۴۰۱
فروست	:	شماره ثبت ۶۱۹۵۸ مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۰۵۶۱۹۵۸
	:	شماره طرح : 24-59-29-007-980224
	:	سامانه سمپات
توصیفگر	:	بزرگي خشك‌سالي،
	:	تأخیر زمانی،
	:	تحلیل آماری،
	:	شاخص منبع آب زیرزمینی(GRI)،
	:	شاخص بارندگی معیارشده(SPI)،
خلاصه یا چکیده	:	خشك‌سالي مخاطره آميزترین پدیده طبیعی است.گرچه امكان جلوگيري از وقوع آن وجود ندارد، اما مي‌توان با انجام اقداماتی اثرات منفی آن را کم نمود. یکی از سیستم‌هایی که به‌شدت تحت تأثیر خشکسالی واقع شده و کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، آب‌های زیرزمینی است. در این پژوهش، اثر خشکسالي هواشناسی بر آبهاي زيرزميني حوضه کشکان مورد ارزیابی قرار گرفت. حوضه کشکان یکی از زیرحوضه‌های کرخه است که خود، به سه حوضه(کرخه، کشکان و سيمره) و 35 محدوده مطالعاتي تقسيم بندي شده است. تعداد شش محدوده مطالعاتی شامل پلدختر كوهدشت، خرم آباد، شيراوند، الشتر، و چغلوندي در حوضه کشکان قرار دارند. در این تحقیق ابتدا شاخص‌های بارندگی و آب زیرزمینی معیارشده(SPI) و (GRI) محاسبه گردید. سپس با استفاده از شاخص(SPI) درمقیاس‌هاي مختلف ماهانه، فصلی و سالانه و شاخص منبع آب زیرزمینی (GRI) بین سال‌های 1399-1363وضعیت خشک‌سالی و تأثیر آن بر منابع آب زیرزمینی حوضه کشکان بررسی گردید. شاخص‌های مذکور در مقیاس‌های زمانی سالانه، فصلی، سه، شش، نه، 12، 18، 24 و 48ماهه نیز محاسبه شدند. در مرحله بعد میزان آسیب پذیری آب زیرزمینی در مقیاس های مختلف ماهانه، فصلی و سالانه با استفاده از شاخص‌های مذکور بررسی گردید. همچنین، طولانی ترین دوره خشکسالی و فراوانی آن از طریق معیار مجموع بزرگی خشکسالی(DM)، بدست آمد. با توجه به مقادیر SPI و GRI وضعیت رطوبتی برای هر بازه زمانی تعیین شد و روند خشک‌سالی هواشناسی و آب زیرزمینی دشت بررسی گردید. همبستگی بین شاخص SPI در مقیاس‌های زمانی مختلف با اعمال و بدون اعمال تأخیر زمانی، با میانگین تراز سطح سفره آب زیرزمینی و شاخص GRI مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نهایی نشان داد، با افزایش مقیاس زمانی، ضریب همبستگی SPI، با میانگین ارتفاع سطح آب زیرزمینی و شاخص GRI افزایش می‌یابد و خشکسالی‌های هواشناسی با تاخیر زمانی بر منابع آب زیرزمینی اثر می‌گذارند. همچنین ضریب تبیین محاسبه شده نشان داد، کمتر از 40 درصد واریانس تراز متوسط سطح ایستابی تحت تأثیر خشکسالی‌های هواشناسی و بیشتر از60 درصد، متأثر از سایر عوامل، بخصوص پمپاژ آب برای کشاورزی و سایر بخش‌های مصرف کننده آب است.
	:	Drought is known as the most hazardous natural phenomenon. Although the phenomenon is not preventable, its destructive effects can be reduced by taking some measures. Groundwater is severely affected by drought but has less considered. This study aimed to investigate the impact of meteorological drought on groundwater in the Kashkan Basin. Karkheh Basin is divided into three sub-basins: Karkheh, Kashkan, and Seymareh, of which Kashkan Basin is one of them. Also, Karkheh Basin is divided into 35 study areas, of which six study areas named Pol Dokhtar, Kuhdasht, Khorramabad, Shiravand, Aleshtar, and Chaghalvandi are located in Kashkan Basin. Groundwater Resource Index (GRI) and Standardized Precipitation Index (SPI) indices were used in this research. Then, the SPI index at monthly, quarterly, and annual time scales and the GRI index during the statistical period of 1985-2021 were used to investigate the drought condition and its impact on groundwater resources in the Kashkan basin. In addition to the seasonal and annual scales, the mentioned indices were also calculated on 3, 6, 9, 12, 18, 24, and 48-months. In the next step, the level of groundwater vulnerability in monthly, seasonal, and annual time scales was assessed using the above indicators. The most extended drought period and frequency were obtained using the total Drought Magnitudes (DM) criterion. Moisture status for each period was determined with the values obtained from SPI and GRI indices, and thus the trend of meteorological drought and groundwater in the basin was investigated. The correlation between different time scales of the SPI index (with and without the time delay), with average groundwater level and the GRI, was evaluated. The analysis results in this study showed that with increasing time scale, the correlation coefficient of SPI rises with the average groundwater level and GRI index. Also, meteorological droughts rate with time delay affects groundwater resources. The coefficient of determination (R2) showed that less than 40% of the variance of the groundwater level was affected by meteorological droughts, and more than 60% of it was affected by other factors, especially water pumping for agriculture and other water-consuming sectors.