تحلیل و ارزیابی سیل دی ماه 1398 در جنوب بلوچستان و شرق هرمزگان

باقر قرمزچشمه، پرویز گرشاسبی، سیداحمد حسینی

مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی کشاورزی

منو

رکورد قبلی

رکورد بعدی

" تحلیل و ارزیابی سیل دی ماه 1398 در جنوب بلوچستان و شرق هرمزگان "
باقر قرمزچشمه، پرویز گرشاسبی، سیداحمد حسینی

شماره شناسایی	:	18874427
شماره مدرک	:	۶۱۷۷۱
نام عام مواد	:	[نشریه فنی]
شناسه افزوده	:	قرمزچشمه، باقر
	:	گرشاسبی، پرویز
	:	حسینی، سیداحمد
عنوان اصلي	:	تحلیل و ارزیابی سیل دی ماه 1398 در جنوب بلوچستان و شرق هرمزگان
نام نخستين پديدآور	:	باقر قرمزچشمه، پرویز گرشاسبی، سیداحمد حسینی
صفحه شمار	:	۲۴ص.
وضعیت انتشار	:	تهران: پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، ۱۴۰۱
فروست	:	شماره ثبت ۶۱۷۷۱ مورخ ۰۲-۰۴-۱۴۰۱
	:	سامانه مدیریت انتشارات علمی
خلاصه یا چکیده	:	یکی از ویژگی‌های بسیار مهم حوزه آبخیز، میزان شدت سیل خیزی آن می باشد. شدت سیل خیزی توام با ویژ‌گی‌هایی، نظیر مقادیر سیلاب‌های با تواتر مختلف، میزان فراوانی وقوع سیلاب‌ها و تاریخچه اتفاقاتی که رویدادهای گذشته در آن حوضه رخ داده‌است، از بارزترین ویژگی حوضه می‌باشد. به طور کلی، شدت سیل‌خیزی، وضعیت سیلاب در آن حوضه را مشخص می کند. ارتفاعات مشرف به سواحل خلیج فارس و به خصوص دریای عمان دارای توپوگرافی پیچیده و ساختارهای زمین‌شناسی خاصی است که باعث گردیده ‌است تا استقرار پوشش گیاهی به سختی صورت بگیرد. رخنمون سازنده‌های حساس به فرسایش و پوشش گیاهی بسیار اندک در حوضه‌های بالادست و منطقه دشت باعث گردیده‌ است تا این مناطق بسیار سیل‌خیز شوند. از طرفی رفتار بارش نیز در این منطقه بیانگر شدت بالا و رگباری بودن آن است. لذا انتظار سیل‌های با شدت زیاد دور از انتظار نیست. در دیماه 98 روزهای 20 تا 23 بارش شدیدی در منطقه رخ داد که از حدود شرق بندر عباس شروع و به سمت شرق کشور ادامه یافت. مدت این بارش در هر منطقه بین 20 تا 40 ساعت بود، ولی شدت زیاد آن (بطوریکه در قشم ساحلی 176 و در رودان 102 میلیمتر در طول 24 ساعت بارش رخ داد)، خسارات زیادی را در مناطق دشتی و ساحلی به‌بار آورد. بازدید گروه کارشناسی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری طی روزهای 29 دیماه تا اول بهمن از منطقه ( از بندر گواتر تا بندر سیرک) به عمل آمد و بر اساس مشاهدات منطقه و بررسی‌های کتابخانه‌ای گزارش تحلیلی تهیه شده‌است. این گزارش ابتدا به بارش رخداده و مقایسه آن با رخدادهای قبل پرداخته، سپس در هر منطقه علت سیلاب و آبگرفتگی بررسی و در نهایت پیشنهاد و راهکاری اولیه ارائه شد. نتایج بازدید نشان داد که در بخش بلوچستان و بویژه در منطقه دشتیاری، عامل اصلی تخریب عدم مدیریت سد در بالا دست و رها شدن جریان با دبی بالا و ورود سیلاب با حجم بالا به دگارها و همچنین عدم نگهداری مناسب دگارها بود. در بخش شرقی استان هرمزگان امل اصلی خسارات، تجاوز به حریم رودخانه و عدم طراحی مناسب پلها و عدم انجام لایروبی رودخانه های بخصوص در اطراف پلها، باعث خروج سیلاب از رودخانه و ورود آن به مزارع شده بود. در منطقه دشتیاری اولا نیازمند مدیریت درست سد در رها سازی جریان و ثانیا اصلاح دگارها و تاکید بر تعمیر و نگهداری آنها می باشد. در منطقه شرق هرمزگان حفاظت حریم رودخانه ها و محافظت دیواره ها در مناطق آسیب پذیر با استفاده از دایکها پشنهاد می باشد.