وضعیت تغذیه‌ای بور در باغ های پرتقال رقم والنسیا در جنوب استان فارس (داراب)

مجید موسوی، مجید بصیرت، حسن حقیقت نیا

مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی کشاورزی

منو

رکورد قبلی

رکورد بعدی

" وضعیت تغذیه‌ای بور در باغ های پرتقال رقم والنسیا در جنوب استان فارس (داراب) "
مجید موسوی، مجید بصیرت، حسن حقیقت نیا

شماره شناسایی	:	18874275
شماره مدرک	:	۶۱۶۶۸
نام عام مواد	:	[نشریه فنی]
شناسه افزوده	:	موسوی، مجید
	:	بصیرت، مجید
	:	حقیقت نیا، حسن
عنوان اصلي	:	وضعیت تغذیه‌ای بور در باغ های پرتقال رقم والنسیا در جنوب استان فارس (داراب)
نام نخستين پديدآور	:	مجید موسوی، مجید بصیرت، حسن حقیقت نیا
صفحه شمار	:	۱۵ص.
وضعیت انتشار	:	کرج: موسسه تحقیقات خاک و آب، ۱۴۰۱
فروست	:	شماره ثبت ۶۱۶۶۸ مورخ ۱۹-۰۳-۱۴۰۱
	:	سامانه مدیریت انتشارات علمی
خلاصه یا چکیده	:	سطح زیر کشت مرکبات کل ایران، حدود 290 هزار هکتار می‌باشد که از این نظر، کشور ایران در رتبه هشتم جهان قرار دارد. استان مازندران با 6/34 درصد اراضی بارور مرکبات کشور، بیشترین سطح زیرکشت مرکبات را به خود اختصاص داده است. استان‌های فارس، هرمزگان، جیرفت و کهنوج، گیلان و کرمان به ترتیب با 8/23، 4/12، 3/11، 1/6 و 5/5 درصد از اراضی بارور مرکبات، رتبه‌های دوم تا ششم کشت این محصول را به خود اختصاص می‌دهند. تولید مرکبات کشور حدود 5/4 میلیون تن است که از این نظر، ایران در رده‌ی هفتم جهان قرار دارد (آمارنامه کشاورزی 1397). رشد و عملکرد مرکبات توسط عوامل مختلف درونی (شامل ژنتیک، پایه، پیوندک و تعادل هورمونی) و عوامل بیرونی (شامل آب‌وهوا، خاک و مدیریت باغبانی) کنترل می‌شود که در مطالعات گذشته به طور مفصل به این موضوع پرداخته شده است (اسدی کنگرشاهی و همکاران، 1396). در این بین نقش مدیریت تغذیه‌ای در ارتقای سطح عملکردی باغ‌ها موضوعی است که پرداختن به آن از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است و لازمه‌ی آن داشتن بینشی صحیح از وضعیت تغذیه‌ای باغ‌ها در منطقه‌ی مورد نظر می‌باشد چرا که تشریح وضعیت تغذیه‌ای یک محصول در یک منطقه‌ی مشخص کمک می‌کند تا روش درستی برای مدیریت کودی در آن منطقه اتخاذ شود. با شناخت کامل وضعیت تغذیه‌ای می‌توان برای بسیاری از مسائل شایع تغذیه‌ای و پایین بودن عملکرد راه حل کلی و دستورالعمل موثری ارائه نمود. مصرف متعادل کودهای شیمیایی متناسب با فنولوژی و فیزیولوژی رشد رویشی و زایشی درختان مرکبات، بیشتر از سایر نهاده‌ها در افزایش عملکرد و کیفیت میوه‌های تولیدی موثر است (اسدی کنگرشاهی و اخلاقی امیری، 1393). یکی از روش‌های تعیین وضعیت تغذیه‌ای در باغ‌های میوه، تجزیه‌ی برگ می‌باشد تا مشخص شود چه کمبودها یا بیش‌بودهایی از عناصر غذایی وجود دارد و چه عناصری در وضعیت بهینه‌ی غلظتی قرار دارند. پس از این مرحله می‌توان اقدامات مدیریت تغذیه‌ای مناسب را اتخاذ نمود. معمولاً حدود کفایت و مطلوب غلظت عناصر در گیاه تابع شرایط مختلفی از جمله عملکرد، رقم، پایه و شرایط خاک و اقلیم می‌باشد. بنابراین، برای هر منطقه و رقم می-بایست حدود مطلوب عناصر غذایی تعیین شود تا با استفاده از این اعداد تفسیر نتایج قابل انجام باشد. لازم به ذکر است که در شرایط فقدان اعداد مرجع تشخیص مناسب، مشکلات تغذیه‌ای باغ‌های مرکبات به وسیله تعدادی از نرم‌های تغذیه‌ای خاک و برگ تعیین می‌شوند که بیشتر اوقات با مشکلات واقعی موجود در باغ و منطقه تطابق نداشته و در نتیجه نمی‌توانند راه‌ حل‌های مناسبی برای باغ‌های آن منطقه ارائه دهند و در بیشتر موارد، منجر به ناکارآمدی برنامه‌های کودی توصیه شده برای این باغ‌ها می‌گردد. با توجه به ماهیت آهکی بخش عمده و قابل توجهی از اراضی کشاورزی کشور، توجه به وضعیت حاصلخیزی خاک و تغذیه‌ باغ‌ها از نظر عناصر کم‌مصرف ضروری می‌باشد. کربنات کلسیم جذب بور توسط خاک را زیاد می‌کند زیرا باعث افزایش pH خاک می‌شود. به علاوه این ماده به عنوان سطح عمده جذب کننده بور در خاک عمل می کند. مکانیسم جذب بور توسط کربنات کلسیم، تبادل با گروه کربنات است. در بین عناصر غذایی کم مصرف، عنصر بور به دلیل رفتار شیمیایی منحصر به فرد، بویژه کم بودن مرز بین غلظت کمبود و سمیت آن برای گیاه، و همچنین پتانسیل بالای خاک‌های کشور در تشدید عدم تعادل تغذیه‌ای عناصر غذایی کم-مصرف برای گیاه (از نظر محتوای بالای آهک و محتوای پایین کربن آلی)، اهمیت شایان توجهی دارد. در این اثر تلاش می‌‌شود با ارائه‌ی داده‌ها و اطلاعات اندازه‌گیری شده و مشاهده شده‌ی آزمایشگاهی و میدانی از باغ‌های مرکبات جنوب استان فارس (داراب)، به وضعیت موجود خاک‌های این باغ‌ها از نظر عنصر بور پرداخته و توصیه‌های مدیریت تغذیه‌ای لازم در این مهم ارائه گردد.