| شماره شناسایی
|
:
|
18874210
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۱۶۳۵
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -محرمانه]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
کيان ارثي ننادگاني، فرحناز
|
|
|
:
|
پورنگ، نيما
|
|
|
:
|
حکمت پور، فاطمه
|
|
|
:
|
صدر، آيه سادات
|
|
|
:
|
عوفي، فريدون
|
|
|
:
|
انصاري، هوشنگ
|
|
|
:
|
هوشمند، حسين
|
|
|
:
|
ناظم رعايا، سميرا
|
|
|
:
|
دهقان مديسه، سيمين
|
|
|
:
|
بني طرفي زادگان، جميل
|
|
|
:
|
سرگزي، سارا
|
|
|
:
|
خواجه دزفولي، عليرضا
|
|
|
:
|
بني اسد، سهيلا
|
|
|
:
|
بچاي زاده، حميد
|
| عنوان اصلي
|
:
|
بررسي زيست بوم شناختي، پراکنش زيستگاهي و اثرات محيطي حضور گونه هاي غير بومي و مهاجم تيلاپيا در آبهاي داخلي استان خوزستان
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
کيان ارثي ننادگاني، فرحناز
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
Study on eco-biology, habitat distribution, and environmental effects of alien invasive tilapia species in the inland waters of Khuzestan Province
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
تهران: موسسه تحقيقات علوم شيلاتي کشور، ۱۴۰۱
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۱۶۳۵ مورخ ۱۴۰۱/۰۳/۰۹۶۱۶۳۵
|
|
|
:
|
شماره طرح : 24-74-12-057-971435
|
|
|
:
|
سامانه سمپات
|
| توصیفگر
|
:
|
ماهی تیلاپیا
|
|
|
:
|
گونه غیر بومی
|
|
|
:
|
استان خوزستان
|
|
|
:
|
پراکنش
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
تیلاپیا نام نوعی ماهی است که به عنوان گونه مهاجم شناخته می شود، این ماهی یکی از ۱۰۰ گونه مهاجم شناخته شده در جهان است که با وجود جثه کوچک، به دلیل همه‌چیزخوار بودن، تکثیر زیاد، مقاومت بسیار نسبت به شرایط محیطی و کنترل دشوار، سریع در یک حوزه آبی رشد و عرصه را بر گونه‌های بومی تنگ می‌کند. این گونه با توجه به ویژگی های خاص خود به منابع آبی استان راه پیدا کرده است. لذا در این تحقیق به بررسی وضعیت پراکنش ، بیولوژی و تراکم ماهیان تیلاپیا در آبهای استان خوزستان پرداخته ایم.
در این مطالعه نمونه برداری ها در حوضه آبریز رودخانه های کارون، کرخه، زهره، ، دز و تالاب های شادگان و هورالعظیم بمدت یکسال از آبان 1397 تاآبان 1398 انجام شد. داده های صیادی به صورت ماهانه در تالاب شادگان انجام شد. همچنین ماهی تیلاپیا ازمحل فروش ماهیان در صیدگاههای مختلف تهیه و فاکتورهای محیطی در محل ثبت شد. در بعضی ایستگاهها، میزان صید کل و درصد صید گونه های مختلف تیلاپیا در ماههای سال تخمین زده شد. جهت جمع آوری اطلاعات از صیادان، جوامع محلی از کارشناسا ن محیط زیست و شیلات استان کمک گرفته شد و در نقاط انتخابی صید توسط تورهای گوشگیر تعقیبی و ثابت انجام شد. در بعضی مناطق و در برخی از ماههای سال بدلیل سیلابی بودن و عدم دسترسی انجام عملیات صیادی امکان نداشت و مقایسه فراوانی ها بر اساس میانگین زمان حضور اعلام شده است. عملیات بیومتری و آنالیزهای پارامترهای بیولوژیک، رسیدگی جنسی و تغذیه در آزمایشگاه پژوهشکده آبزی پروری جنوب کشور و بر اساس روشهای استاندارد صورت گرفت وگونه ها بر اساس کلیدهای شناسایی مورد بررسی قرار گرفتند.
در منابع آبی استان سه گونه Tilapia zilii, Oreochromis aureus, Oreochromis niloticus شناسایی شد. در این مطالعه تعداد 970 ماهی تیلاپیای زیلی، 723 گونه نیل و 1503 گونه اورئوس مورد بررسی بیولوژیک قرار گرفت. گونه زیلی بیشترین حضور را در بترتیب در رودخانه کارون، تالاب شادگان، هورالعظیم و کرخه داشت و بیشترین فراوانی حضور زیلی در دامنه طولی 11- 15 سانتیمتر بود. گونه زیلی در تمامی ماهها در مراحل مختلف رسیدگی جنسی از نابالغ تا تخمریزی شده حضور داشت و پیک حضور نمونه های تخمریزی شده از اردیبهشت تا مهر بود. تیلاپیای زیلی گونه ای گیاهخوار و تغذیه آن بالای 75 درصد مواد گیاهی مشاهده شد. گونه نیل(O.niloticus)، به زیستگاههای رودخانه ای وابستگی بیشتری داشته و در رودخانه های کارون و کرخه فراوانی بسیار بیشتری نسبت به تالابها داشته است. در تمامی ماهها و مناطق حضور داشته و مراحل بالای رسیدگی جنسی از فروردین تا مرداد بیشتر مشاهده شده است. فراوانی این گونه در دامنه طولی 11-18 سانتی متر بوده است.
در این تحقیق تعداد 1503گونه اورئوس(O.aureus) بررسی شد که حضور فراوانتری در رودخانه کارون و تالاب شادگان داشته و با گونه زیلی مشابهت داشت. بیشترین فراوانی در دامنه طولی 11-19 سانتی متر و مراحل بالای رسیدگی جنسی از فروردین تا مهر مشاهده شد. دو گونه نیل و اورئوس، همه چیز خوار و با غالبیت غذایی گیاهخواری و مواد آلی بوده اند. حذف فیزیکی گونه های تیلاپیا و جلوگیری از ورود آنها و حذف عوامل احتمالی در حضور و فراوانی گونه های مختلف تیلاپیا، مهمترین راهکار کاهش جمعیت این ماهی است .
کلمات کلیدی :
|
|
|
:
|
تیلاپیا نام نوعی ماهی است که به عنوان گونه مهاجم شناخته می شود، این ماهی یکی از ۱۰۰ گونه مهاجم شناخته شده در جهان است که با وجود جثه کوچک، به دلیل همه‌چیزخوار بودن، تکثیر زیاد، مقاومت بسیار نسبت به شرایط محیطی و کنترل دشوار، سریع در یک حوزه آبی رشد و عرصه را بر گونه‌های بومی تنگ می‌کند. این گونه با توجه به ویژگی های خاص خود به منابع آبی استان راه پیدا کرده است. لذا در این تحقیق به بررسی وضعیت پراکنش ، بیولوژی و تراکم ماهیان تیلاپیا در آبهای استان خوزستان پرداخته ایم.
در این مطالعه نمونه برداری ها در حوضه آبریز رودخانه های کارون، کرخه، زهره، ، دز و تالاب های شادگان و هورالعظیم بمدت یکسال از آبان 1397 تاآبان 1398 انجام شد. داده های صیادی به صورت ماهانه در تالاب شادگان انجام شد. همچنین ماهی تیلاپیا ازمحل فروش ماهیان در صیدگاههای مختلف تهیه و فاکتورهای محیطی در محل ثبت شد. در بعضی ایستگاهها، میزان صید کل و درصد صید گونه های مختلف تیلاپیا در ماههای سال تخمین زده شد. جهت جمع آوری اطلاعات از صیادان، جوامع محلی از کارشناسا ن محیط زیست و شیلات استان کمک گرفته شد و در نقاط انتخابی صید توسط تورهای گوشگیر تعقیبی و ثابت انجام شد. در بعضی مناطق و در برخی از ماههای سال بدلیل سیلابی بودن و عدم دسترسی انجام عملیات صیادی امکان نداشت و مقایسه فراوانی ها بر اساس میانگین زمان حضور اعلام شده است. عملیات بیومتری و آنالیزهای پارامترهای بیولوژیک، رسیدگی جنسی و تغذیه در آزمایشگاه پژوهشکده آبزی پروری جنوب کشور و بر اساس روشهای استاندارد صورت گرفت وگونه ها بر اساس کلیدهای شناسایی مورد بررسی قرار گرفتند.
در منابع آبی استان سه گونه Tilapia zilii, Oreochromis aureus, Oreochromis niloticus شناسایی شد. در این مطالعه تعداد 970 ماهی تیلاپیای زیلی، 723 گونه نیل و 1503 گونه اورئوس مورد بررسی بیولوژیک قرار گرفت. گونه زیلی بیشترین حضور را در بترتیب در رودخانه کارون، تالاب شادگان، هورالعظیم و کرخه داشت و بیشترین فراوانی حضور زیلی در دامنه طولی 11- 15 سانتیمتر بود. گونه زیلی در تمامی ماهها در مراحل مختلف رسیدگی جنسی از نابالغ تا تخمریزی شده حضور داشت و پیک حضور نمونه های تخمریزی شده از اردیبهشت تا مهر بود. تیلاپیای زیلی گونه ای گیاهخوار و تغذیه آن بالای 75 درصد مواد گیاهی مشاهده شد. گونه نیل(O.niloticus)، به زیستگاههای رودخانه ای وابستگی بیشتری داشته و در رودخانه های کارون و کرخه فراوانی بسیار بیشتری نسبت به تالابها داشته است. در تمامی ماهها و مناطق حضور داشته و مراحل بالای رسیدگی جنسی از فروردین تا مرداد بیشتر مشاهده شده است. فراوانی این گونه در دامنه طولی 11-18 سانتی متر بوده است.
در این تحقیق تعداد 1503گونه اورئوس(O.aureus) بررسی شد که حضور فراوانتری در رودخانه کارون و تالاب شادگان داشته و با گونه زیلی مشابهت داشت. بیشترین فراوانی در دامنه طولی 11-19 سانتی متر و مراحل بالای رسیدگی جنسی از فروردین تا مهر مشاهده شد. دو گونه نیل و اورئوس، همه چیز خوار و با غالبیت غذایی گیاهخواری و مواد آلی بوده اند. حذف فیزیکی گونه های تیلاپیا و جلوگیری از ورود آنها و حذف عوامل احتمالی در حضور و فراوانی گونه های مختلف تیلاپیا، مهمترین راهکار کاهش جمعیت این ماهی است .
کلمات کلیدی : ماهی تیلاپیا، منابع آبی استان، گونه غیر بومی
|