|
" ارزیابی عملیات اصلاحی انجام شده در کانون‌‌های ریزگرد حاشیه دریاچه ارومیه "
| شماره شناسایی
|
:
|
18871341
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۰۷۶۳
|
| نام عام مواد
|
:
|
[ نشریه علمی- فنی]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
معتمدی، جواد
|
| عنوان اصلي
|
:
|
ارزیابی عملیات اصلاحی انجام شده در کانون‌‌های ریزگرد حاشیه دریاچه ارومیه
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
:Evaluating of rangeland improvement practices in aerosol center of the Urmia Lake coast
|
| صفحه شمار
|
:
|
۴۰ ص.:مصور(عکس‌رنگی)، جدول، نمودار، نقشه
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
تهران: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، ۱۴۰۰
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۰۷۶۳ مورخ ۱۴۰۰/۰۹/۲۲۶۰۷۶۳
|
|
|
:
|
شماره نامه: سامانه سمپات
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
اندازه‌‌گیری ویژگی‌‌های ساختاری و عملکردی رویشگاه، یکی از ملزومات اساسی جهت ارزیابی موفقیت عملیات اصلاحی در کانون‌‌های ریزگرد می‌‌باشد. در این ارتباط، مقادیر شاخص سازمان یافتگی چشمانداز و شاخص‌‌های عملکردی (نفوذپذیری، پایداری و چرخه عناصر غذایی خاک)، در نواحی اکولوژیک مستقر در امتداد گرادیان شوری، نشان داد که با نزدیک شدن به کانون شوری، مقادیر شاخص‌‌ها، کمتر می‌‌شود. در نتیجه، موفقیت علمیات اصلاحی نیز کمتر ارزیابی می‌‌شود. به‌‌عبارت دیگر، عملیات اصلاحی، نتوانسته تمامی انتظارات مد نظر در گام اول عملیات اجرایی را که با هدف افزایش پوشش گیاهی و کاهش فضای بین لکه‌‌ای در فواصل نزدیک به دریاچه بوده است را تحقق بخشد. از جنبه دیگر، می‌‌توان نتیجه‌‌گیری کرد که نهالکاری گونه قره‌‌داغ (Nitraria schoberi)، در کانون‌‌های ریزگرد نمکی، موفقیت چندانی نداشته و انتظارات حاصل را به‌‌منظور کنترل گرد و غبار، بعد از گذشت چندین سال از عملیات اصلاحی، برآورد نکرده است. لذا قرق منطقه و دستکاری کمتر سطح خاک، در چنین رویشگاه‌‌هایی، توصیه می‌‌شود. بر اساس منحنی S شکل (سیگمایی) شاخص‌‌ها در فواصل مختلف از دریاچه، فواصل 600 و 1000 متری از کانون شوری (دریا) را می‌‌توان به‌‌عنوان آستانه‌‌های بحرانی اکولوژیکی تعریف کرد. در این آستانه‌‌ها، لازم است ضمن ایجاد زهکش، به‌‌منظور توقف و پیشروی کانون ریزگرد، در یک نوار به عرض 10 متر، عملیات بیولوژیک با تراکم بیشتر و به‌‌صورت شطرنجی، انجام شود. طبیعی است که پوشش گیاهی بومی در فاصله بین دو آستانه ذکر شده، در صورت ممانعت از چرا، به‌‌واسطه بانک بذر، قادر به تجدید حیات خواهد بود و از سطح خاک، در برابر فرسایش بادی، جلوگیری کند. چنین نتایجی می‌‌تواند ارگان‌‌های اجرایی را در عملیات اصلاحی مکان‌‌های دارای اولویت حفاظت و مراقبت از پیشروی کانون‌‌های ریزگرد، کمک کند. در این ارتباط، مکان‌‌هایی در اولویت حفاظت و حفظ شرايط موجود می‌‌باشند كه از لحاظ شاخص سازمان یافتگی چشمانداز و شاخص‌‌های عملکردی (پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی خاک)، داراي مقادير بالايي است. همچنین، مناطقی که در آنها نسبت به دیگر مکان‌‌ها، فضای بین لکه‌‌ای زیاد است و به‌‌عبارت دیگر، شاخص سازمان یافتگی چشمانداز در آنها، بسیار اندک است؛ مي‌‌توانند برای انجام عملیات اصلاحی (مرتعکاری)، در اولویت قرار گیرند.کلمات‌‌کلیدی: اراضی شور، گرد و غبار، ویژگی‌‌های عملکردی رویشگاه، ویژگی‌‌های ساختاری
|
|
|
:
|
Measuring the structural and functional characteristics of the habitat is one of the basic requirements for evaluating the success of rangeland improvement practices in dust centers. In this regard, the values of landscape organization index and performance indices (permeability, stability and cycle of soil nutrients) in ecological areas located along the salinity gradient, showed that approaching the salinity center, the values of the indicators decrease. As a result, the success of rangeland improvement practices is underestimated. In other words, the rangeland improvement practices did not meet all the expectations set out in the first step, which aimed to increase vegetation and reduce the space between paths near the lake. On the other hand, it can be concluded that the planting of Nitraria schoberi in salt dust centers has not been very successful and has not met the expectations for dust control after several years of rangeland planting. Therefore, area enclosure and less soil surface manipulation are recommended in such habitats. Based on the S-shaped (Sigmatic) curve of the indicators at different distances from the lake, distances of 600 and 1000 meters from the salinity center can be defined as critical thresholds. At these thresholds, it is necessary to create drainage, in order to stop and advance the dust center, in a strip 10 meters wide, biological operations with higher density and checkered. It is natural that the native vegetation in the distance between the two mentioned thresholds, if the grazing is prevented, will be able to regenerate through the seed bank and prevent the soil surface from wind erosion. Such results can assist the executive organs in correcting the priority areas of protection and monitoring the progress of dust centers. In this regard, there are places in the priority of protection and maintenance of existing conditions that have high values in terms of landscape organization index and performance indicators (stability, permeability and soil nutrient cycle). Also, areas where there is a lot of space between paths compared to other places, in other words, the characteristic of landscape organization in them is very small; they can be prioritized for rangeland improvement practices.Keywords: saline soils, dust, habitat functional characteristics, structural characteristics.
|
| |