بررسي و ارزيابي خشکسالي مراتع در استان لرستان

قرمزچشمه، باقر

مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی کشاورزی

منو

رکورد قبلی

رکورد بعدی

" بررسي و ارزيابي خشکسالي مراتع در استان لرستان "
قرمزچشمه، باقر

شماره شناسایی	:	18874776
شماره مدرک	:	۶۱۹۵۹
نام عام مواد	:	[گزارش نهایی -ویژه]
شناسه افزوده	:	قرمز چشمه، باقر
	:	پرهمت، جهانگير
	:	کارگر چيگاني، هادي
	:	زند، مهران
	:	نوروزي، خيراله
	:	شکري سقز چي، ايرج
	:	علي وردلو، مهدي
	:	کوثري، محمدرضا
عنوان اصلي	:	بررسي و ارزيابي خشکسالي مراتع در استان لرستان
نام نخستين پديدآور	:	قرمزچشمه، باقر
عنوان اصلي به زبان ديگر	:	Evaluation of rangeland drought in Lorestan Province
وضعیت انتشار	:	تهران: پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري، ۱۴۰۱
فروست	:	شماره ثبت ۶۱۹۵۹ مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۰۵۶۱۹۵۹
	:	شماره طرح : 24-29-29-018-980235
	:	سامانه سمپات
توصیفگر	:	شاخص بارش استاندارد(SPI)، مراتع ، شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI)، شاخص وضعیت دما (TCI)، شاخص سلامت گیاه (VHI)
خلاصه یا چکیده	:	خشکسالی یکی از پدیده های طبیعی است که سالانه موجب بوجود آمدن خسارات بسیاری در بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی و منابع طبیعی می شود. یکی از مهمترین پیامد‌‌های خشکسالی، کاهش مقدار پوشش گیاهی است. ایران به دلیل قرار گیری در مناطق خشک و نیمه‌خشک مواجه با محدودیت منابع آب بوده و خشکسالی بر آن تاثیر بسزایی دارد. مراتع یکی از منابع مهم برای تولید علوفه،‌ حفاظت آب و خاک و امنیت غذایی می باشد. این بخش از کشور بطور مستقیم تحت تاثیر خشکسالی هواشناسی بوده و اثرات آن در همان سال نمایان می‌شود. این پژوهش به منظور بررسی تاثیرپذیری خشکسالی پوشش گیاهی در اراضی مرتعی از خشکسالی هواشناسی و ارتباط آنها با یکدیگر در استان لرستان انجام شده است. بدین منظور ابتدا شاخص بارش استاندارد (SPI) به عنوان نماينده‌ي شاخص خشکسالی هواشناسی با استفاده از داده‌های بارش ايستگاه هواشناسي استان لرستان و ایستگاه‌های همسایه استان طي سال‌‌هاي 1366-1396 محاسبه شد. با استفاده از تکنیک سنجش از دور و محصولات تصاویر سنجنده¬ی MODIS در طول سال‌‌های 2000-2017 شاخص¬های پوشش گیاهی، نظیر شاخص نرمال شده اختلاف پوشش گياهي (NDVI) و دمای سطح زمین LST محاسبه شد. سپس شاخص وضعیت دما (TCI) ، شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI) و شاخص سلامت گیاه (VHI) محاسبه گردید. نقشه کاربری اراضی استان با دقت مناسب تهیه و مراتع از آن استخراج شد. برای ارزیابی بهتر، مراتع به سه طبقه مراتع قشلاقی، میانبند و ییلاقی بر اساس نظرات کارشناسان خبره تفکیک شد. تعداد 450 نقطه در بخشهای مختلف مراتع برای بررسی ارتباط خشکسالی پوشش گیاهی با هواشناسی استخراج شد. با استفاده از نتایج شاخص SPI ، سالهای خشک و نرمال و مرطوب محاسبه و سال شاخص مرتبط به ترتیب 1387، 1392 و 1395 بدست آمد. بین شاخص خشکسالی هواشناسی با شاخص‌های پوشش گیاهی با استفاده از روش هم‌بستگی پیرسون ارتباط داده شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان ضریب همبستگی پیرسون در مراتع قشلاقی میان TCI،VCI وVHI با SPI و ماههای اردیبهشت و خرداد وجود دارد. در مراتع میانبند هر سه شاخص در هر سه دوره خشکسالی روابط معنی دار مناسبی را نشان نداد. در مراتع ییلاقی شاخصهای VCI و VHI‌ روابط خوبی را با SPI‌ ماههای بهمن تا اردیبهشت نشان دادند.
	:	Drought is among natural disasters imposing great damage to different sectors including agriculture, natural resources. One of the most important effects of drought is decaling vegetation coverage. Iran is located in an area with vast areas of arid and semi-arid regions. So water scarcity is quite vivid. Drought can be a case of this phenomena. Mitigating drought effect can reach via relevant management and planting. Here in this research vegetation coverage affected by drought in rainfed areas are investigated using meteorological drought indices. SPI is a representative of meteorological drought indices which was extracted from recorded data in stations of Lorestan province and neighbors’ during 2007- 2017. Remote sensing techniques were used and products of MODIS were gathered during 200-2017, vegetation indices such as NDVI, land surface temperature (LST) were used too then TCI, VCI and VHI indices were determined. Using SPI were used to determine dry spells, wet spells, normal spells and 2008, 2013 and 2016 were indexed as dry year, normal year and wet year respectedly. The relationship between meteorological drought index and vegetation indices was correlated using Pearson correlation method. The results showed that the highest Pearson correlation coefficient was established in winter rangelands between TCI, VCI and VHI with SPI and in May and June. No significant significant relationships were observed in the intermediate rangelands in all three indices in all three drought periods. In summer rangelands, VCI and VHI indices showed good relations with SPI from February to May.