تعیین عوامل موثر بر نفوذ آب در خاک‌های نخیلات حاشیه رودخانه اروند رود در منطقه آبادان

مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی کشاورزی

منو

رکورد قبلی

رکورد بعدی

" تعیین عوامل موثر بر نفوذ آب در خاک‌های نخیلات حاشیه رودخانه اروند رود در منطقه آبادان "

شماره شناسایی	:	18868409
شماره مدرک	:	۶۰۲۰۳
نام عام مواد	:	[گزارش نهایی -ویژه]
شناسه افزوده	:	اشرفی، شهرام
	:	تاجیک، فواد
	:	غفاری اصل‌سرای، زهرا
عنوان اصلي	:	تعیین عوامل موثر بر نفوذ آب در خاک‌های نخیلات حاشیه رودخانه اروند رود در منطقه آبادان
عنوان اصلي به زبان ديگر	:	:Factors affecting infiltration of water in the soils of date orchards located adjacent to Arvand-Roud at Abadan County
صفحه شمار	:	۱۸۲ ص.:مصور، عکس(رنگی)، جدول، نمودار
وضعیت انتشار	:	کرج: موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، ۱۴۰۰
فروست	:	شماره ثبت ۶۰۲۰۳ مورخ ۱۴۰۰/۰۶/۱۷ ۶۰۲۰۳
	:	شماره طرح: ۹۸۰۹۳۸-۰۴۶-۱۴-۱۴-۲۴
	:	شماره نامه: سامانه سمپات
	:	این طرح: ترویجی است
خلاصه یا چکیده	:	یکی از ویژگیهای بارزِ خاکِ دشتِ رسوبیِ آبادان، مطبق و سنگین بودن آن به همراه خواص هیدرولیکی بسیار ضعیف میباشد. رشد علفهای هرز و نفوذ ریشه گیاهان در اراضی حاشیه رودخانه‌های اروند و بهمنشیر، در ظاهر باعث تغییراتی در خصوصیات هیدرودینامیک خاک و فاصله گرفتن آنها از خصوصیات ذاتی خود شده است. فواصل و عمق انهار اصلی و فرعی شبکه آبیاری و زه‌کشی جزر و مدی در نخیلات آبادان، نتیجه شناخت تجربی کشاورزان از هیدرولیک جریان در خاکهای منطقه میباشد. این شناخت تجربی منجر به کشاورزی پایدار با استفاده از سامانه آبیاری و زه‌کشی جزر و مدی در طول سده‌های گذشته شده است. تمهیدات لازم برای جایگزینی سامانه‌های نوین به جای روش سنتی در طولِ چند دهه گذشته منجر به احداث شبکه‌های آبیاری و زهکشی مدرن در قسمت‌هایی از اراضی مذکور شده که اقدامات انجام شده با چالش‌های جدی از نقطه نظر نفوذ و حرکت آب در نیمرخ خاک در مراحل آبیاری و زهکشی مواجه گردیده است. برای برون رفت از وضعیت کنونی، شناختِ رفتار هیدرولیکی لایه‌هایِ مختلف نیمرخ خاک و نفوذپذیری آنها از جمله اقدامات بسیار ضروری میباشد که در این تحقیق به آن پرداخته شده است. در این ارتباط، 16 سایت تحقیقاتی در حد فاصل اروند رود و جاده اروند کنار، از روستای شطیت تا نهر ازرق انتخاب و نفوذپذیری در لایه‌های مختلف نیمرخ خاک اندازه‌گیری و مورد بررسی قرار گرفته است. اندازه‌گیری نفوذپذیری خاک به روش استوانه‌های مضاعف نشان داد که متوسط سرعت نفوذ پایه خاک در سطح زمین در اراضی تحت کشت نخل 5 /37 میلیمتر در ساعت و مقدار آن در نیمرخ پله‌ای در بعضی از سایت‌های تحقیقاتی حتی بیش از 150 میلیمتر در ساعت میباشد. متقابلاً اندازه-گیری نفوذپذیری خاک در مزرعه ایزوله شده به روش ورودی – خروجی نشان داد که سرعت نفوذ پایه خاک بسیار کم و در حد صفر میباشد. نتایج مطالعه پیزومتری نشان داد که نفوذ آب در ماتریکس خاک در عمق فراتر از 70 سانتیمتر بسیار کند و به سختی انجام میپذیرد. نتایج حاصل از اندازه‌گیری تخلخل قابل زه‌کشی نیز نشان داد که تخلخل قابل زه‌کشی از مقدار 15% از لایه سطحی شروع و تا مقدار 37 /0% در عمق 75 سانتیمتر کاهش می‌یابد. نتایج به‌دست آمده از اندازه‌گیری‌ها در آزمایشهای نفوذپذیری نشان داد که آب، به واسطه وجود مسیرهای ترجیحی در نیمرخ خاک حرکت میکند و ماتریکس خاک نقشی در صعود و نزول سطح ایستابی ندارد. مقدار سرعت نفوذ پایه خاک بسیار کم و درحد صفر میباشد. واژه های کلیدی: آبادان، نفوذپذیری، مسیرهای ترجیحی
	:	Abadan alluvial plain with layered heavy soil and high water table, was irrigated and drained with stable tidal method in past hundred years. The hydraulic properties of the soil is very weak and fluctuation of water table strongly affected by exictence of plants roots in the soil profile. The distance and depth of the traditional irrigation and drainage systems shows that farmers were very well aware about the hydraulic of tidal method in this area. Awareness of the farmers about hydraulic of the tidal flow caused that traditional irrigation and drainage had been sustainable and successfully used for last decades in this area. After decreasing water quantity and quality of rivers in the region, many studies for solution of irrigation and drainage problems in palm groves were carried out from five decades ago to yet. In many palm groves, the activities were enforced in last decade for modernization of irrigation and drainage systems. In this research which settled in 2015, present situation of infiltration of water to the soil were investigated at 16 sites using double ring method. Because of existence of preferential flow in the soil, inflow – outflow method was also used to determine the exact value of the basic infiltration rate at one of the selected sites. More over, tensiometer study and drainable specific yields of the soil layers were determine at one of the experimental site. Results obtained from duble ring method at 16 experimental sites showed that average basic infiltration rate of the surface soil and deep soil at the palm gardens to be 35.7 and more than 150 mm/hour respectively. The results obtained from inflow-outflow method at an isolated experimental site showed that the basic infiltration rate of the soil is very small and almost zero. Results obtained from piezometric study was also showed that infiltration of soil at the depth of 70 centimeter and more is very low and negligible. The results obtained from the drainable specific yield was also showed that drainable specific yield at the top soil layer is 15% and as the depth of the soil layers increases to 75 centimeter, it’s value decreases to 0.37% . The results obtained from double ring and inflow-outflow methods as well as piezometric study and drainable specific yield measurement showed that the soil matrix does not direct effect on the water table flactuation in the soil profile. In this regard, preferential pathways plays the major rule for water table flactuation in the soil profile.Key words: Abadan, infiltration, drainage, preferential path ways