عوامل موثر بر بیماری سوختگی غلاف برگ برنج و راه‌های مبارزه با بیماری

مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی کشاورزی

منو

رکورد قبلی

رکورد بعدی

" عوامل موثر بر بیماری سوختگی غلاف برگ برنج و راه‌های مبارزه با بیماری "

شماره شناسایی	:	18868056
شماره مدرک	:	۶۰۰۴۷
شناسه افزوده	:	خشکدامن، مریم
	:	عبادی، علی اکبر
	:	موسوی، اکرم
	:	موسوی نژاد، صدیقه
	:	پاداشت، فریدون
	:	شهبازی، حدیث
	:	جلاییان، مهدی
	:	حمیدزاده، شهربانو
	:	فرح دهر، فاطمه
	:	عابدینی، محمدرضا
عنوان اصلي	:	عوامل موثر بر بیماری سوختگی غلاف برگ برنج و راه‌های مبارزه با بیماری
صفحه شمار	:	۲۸ ص.:مصور، عکس(رنگی)، جدول
وضعیت انتشار	:	رشت: موسسه تحقيقات برنج كشور، ۱۴۰۰
فروست	:	شماره ثبت ۶۰۰۴۷ مورخ ۱۴۰۰/۰۵/۱۹۶۰۰۴۷
	:	شماره طرح
	:	شماره نامه: سامانه انتشارات علمی
خلاصه یا چکیده	:	برنج دومین غله جهان است و غذای اصلی بیش از نیمی از مردم دنیا به‌ویژه کشورهای درحال توسعه را تشکیل می‌دهد. این گیاه از مهم‌ترین زراعت‌های نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری می باشد، به‌طوری که 95 درصد محصول برنج دنیا در چین، هند و آسیای جنوب شرقی تولید و درعین حال در همان کشورها هم مصرف می‌شود. این امر بیانگر نقش مهم برنج در تأمین غذای مردم آسیا است (Lu and Snow, 2005). کشت برنج در ایران دارای سابقه‌ای طولانی است و مردم ایران به‌صورت‌های مختلف از آن در برنامه‌های غذایی خود استفاده می‌کنند. برای پاسخ به درخواست روبه‌رشد غذا و برای حفظ امنیت غذایی، تولید برنج در سال‌های اخیر رو به افزایش بوده است. یکی از راه‌های بالابردن تولید، استفاده از ارقام پرمحصول برنج می‌باشد. از مشکلات عمده استفاده از ارقام پرمحصول جدید، نیاز بیشتر به کود نیترژن (Slatone et al., 2003) و حساسیت به بیماری‌های گیاهی می‌باشد.یکی از بیماری‌های مهم و خسارت‌زای برنج بیماری سوختگی ناشی از قارچ Rhizoctonia solani AG-1 IA [Thanatephorus cucumeris (Frank) Donk] است. این بیماری تقریباً از همه کشورهای تولیدکننده برنج گزارش شده است، ولی در مناطق پر باران و گرم خسارت بیشتری وارد می‌نماید (Hori, 1980). بروز بیماری مذکور در برنج به عنوان یک بیماری مهم و اقتصادی، در نتیجه توسعه ارقام جدید پاکوتاه، پرپنجه، پرمحصول، کشت متراکم و افزایش مصرف نیتروژن می‌باشد که به‌عنوان یک عامل محدودکننده کشت برنج در دهه‌های اخیر شده است (Baniza et al., 1999)، به‌طوری که در آمریکا ده سال بعد از معرفی و توسعه چنین سیستم کشتی، این بیماری به‌عنوان بیماری اول (Webster and Gunnel, 1992) و در ژاپن و همچنین در ایران به‌عنوان دومین بیماری مهم برنج بعد از بیماری بلاست مطرح شده است. خسارت‌های متفاوتی برای آن در نقاط مختلف دنیا برآورد شده ‌است، اما بالاترین میزان خسارت پیش‌بینی شده 50% می‌باشد (Marchetti, 1983). روش‌های معدودی برای کنترل این بیماری ارائه شده است که به جزء روش شیمیایی عمدتاً قابلیت اجرا ندارند. کاربرد قارچکش‌ها مستقیماً خسارت به محصول را کاهش می‌دهد و همچنین باعث کاهش تولید سختینه می‌شود که مهم‌ترین زادمایه اولیه‌ی بیماری در بسیاری از مناطق محسوب می‌شود. اما تداوم مصرف سموم در بخش کشاورزی پیامدهای ناگواری داشته است و بیشتر کشورها با برنامه‌هایی مدون تحقیقات گسترده‌ای را در جهت دستیابی به روش‌های جایگزین و یا مکمل در مبارزه با عوامل خسارت‌زای زنده هدایت می‌کنند تا میزان مصرف سموم را در کشورشان و در سطح جهان کاهش دهند. در این راستا کنترل بیولوژیک و دست‌یابی به ارقام مقاوم و نیمه‌مقاوم به کمک روش‌های کلاسیک و حتی انتقال ژن از عمده‌ترین الگوهای تحقیقاتی می‌باشد.در رابطه با بیماری سوختگی غلاف برنج، هر چند که هنوز رقم مقاومی به‌صورت کاربردی و تجاری در دسترس نمی‌باشد، اما تاکنون تلاش‌های فراوانی در این زمینه در دنیا صورت گرفته و همچنان ادامه دارد و موفقیت‌هایی نیز در سال‌های اخیر در ردیابی و شناسایی منابع ژنی مقاومت نسبی به‌دست آمده است (Meena et al., 2000; Singha and Borah, 2000).