|
" بررسی رفتار جذب و واجذب سیلیسیم در خاکهای آهکی "
| شماره شناسایی
|
:
|
18867932
|
| شماره مدرک
|
:
|
۵۹۹۴۵
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -ویژه]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
مجیدی، عزیز
|
|
|
:
|
راهنمائی، رسول
|
|
|
:
|
شهبازی، کریم
|
| عنوان اصلي
|
:
|
بررسی رفتار جذب و واجذب سیلیسیم در خاکهای آهکی
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
:Adsorption-desorption behavior of silicon in calcareous soils
|
| صفحه شمار
|
:
|
۴۷ ص.:مصور، جدول، نمودار
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
کرج: موسسه تحقیقات خاک و آب، ۱۴۰۰
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۵۹۹۴۵ مورخ ۱۴۰۰/۰۵/۰۵۵۹۹۴۵
|
|
|
:
|
شماره طرح ۹۶۰۵۸۷-۹۶۰۱۸-۰۲۴-۱۰-۳۶-۱۲
|
|
|
:
|
شماره نامه: سامانه سمپات
|
|
|
:
|
این طرح: بنیادی است
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
سیلیسیم (Si) عنصری مفید برای رشد گیاهان بوده و قابلیت استفاده و تحرک آن در خاک به وسیله واکنشهای جذب و واجذب تحت تأثیر قرار میگیرد. بنابراین هدف از تحقيق حاضر، بررسي اثرات کلسایت، گوئتايت (به‌عنوان نماينده اكسيدها در خاك) و قدرت يوني محلول برجذب سطحي سیلیسیم در خاكهاي آهكي و ارزيابي درجه برگشت‌پذیری واکنشهای جذب سیلیسیم بود. آزمایش‌های پیمانه‌ای براي بررسي رفتار جذب و واجذب سیلیسیم در پنج نمونه خاك نماينده تحت گروه‌های Haploxerept، Haploxerolls، Calcixerepts و Calcixerolls مربوط به مناطق نیمه‌خشک شمال غرب ايران، به انجام رسيد. مدل لانگموير بهترين مدل برای توصیف ویژگی‌های جذب سیلیسیم خاکها ارزیابی شد.I,.. .(0.98<r2<0.99). حداكثر جذب سیلیسیم در خاکهای رسي با pH بيشتر از 8 /7 مشاهده شد. تغييرات غلظت الكتروليت زمينه‌اي نيترات سديم تأثیر جزئی برجذب سیلیسیم داشت. اين مطلب بیان‌کننده این واقعیت است كه جذب سیلیسیم در خاک، كمتر به وسيله اثرات متقابل الكترواستاتيكي تحت تأثیر قرار میگیرد. نتايج نشان داد كه كمتر از 12 درصد تغييرات حداكثر جذب سیلیسیم در خاک به قدرت يوني محلول خاک وابسته است. افزودن کلسایت به خاک، جذب سیلیسیم را نسبت به خاك طبيعي 72 /16 درصد کاهش داد ولی، گوئتايت ظرفيت جذب سیلیسیم را در خاك به میزان 08 /20 درصد افزايش داد. نتايج حاصل از داده‌های واجذب سیلیسیم مشخص كرد كه مقادیر کم تا متوسطی از سیلیسیم در خاک به سهولت واجذب می‌گردند. بعد از چهار مرحله واجذب با استفاده از محلول 01 /0 مولار نيترات كلسيم، 76 /5 تا 11 /44 درصد سیلیسیم جذب سطحي شده واجذب شدندكه نشان‌دهنده اين است كه بخش عمده سیلیسیم جذب سطحي شده توسط ذرات خاك با نيروي قابل‌توجهی نگه‌داری می‌شوند. به‌طورکلی، میتوان چنین نتیجه‌گیری کرد که گوئتایت در جذب سیلیسیم اکثر خاکهای موردمطالعه نقشی حیاتی داشته باشد. افزایش گوئتایت باعث افزایش جذب سیلیسیم در خاک شده و ممکن است به کاهش تلفات شستشوی آن کمک کند. علاوه بر این، قسمت عمده سیلیسیم توسط مواد تشکیل‌دهنده خاک به صورت درون کره‌ای جذب‌شده و به‌طور کامل برگشت‌پذیر نیست. بنابراين انتظار می‌رود بخش عمده سیلیسیم اضافه‌شده به خاك درگير يك سري واکنش‌هایی شود كه سمت‌وسوی آن در جهت كاهش قابليت جذب آن براي گياهان است. بنابراین، در صورت نیاز به مصرف خاکی این عنصر پیشنهاد میگردد به‌صورت نواری مصرف گردد تا کارایی جذب آن توسط گیاه ارتقاء یابد.کلمات کلیدی: جذب- واجذب، خاك آهكي، سیلیکات، قدرت یونی، کلسایت، گئوتایت
|
|
|
:
|
Silicon (Si) is a beneficial element for plants growth and its availability and mobility in soil influenced by adsorption and desorption reactions. Therefore, the objectives of this study were to determine Calcite, Goethite (as a representative of sesquioxides in soil) and ionic strength effects on Si adsorption as well as to evaluate reversibility de-gree of Si adsorption reactions. Batch experiments were conducted to investigate Si adsorption-desorption behavior in five representative soils (Haploxerepts, Haploxe-rolls, Calcixerepts and Calcixerolls) from semiarid regions of northwestern Iran. Langmuir model was found to be the best model to the description of the Si adsorption characteristics of the soils (0.98<r2<0.99). Maximum amount of adsorbed Si were ob-served in clayey soils with higher pH value than 7.8. The background electrolyte con-centration Changes of NaNO3 had partial influence on Si adsorption, suggesting that Si adsorption was not dominated by electrostatic interaction. The results indicated that less than 12% of maximum Si adsorption changes in soil depend on ionic strength of the soil solution. Addition of Calcite to the soil decreased Si adsorption by 16.72% compared to natural soil, but Goethite increased Si adsorption capacity by 20.08%. Si adsorption data showed that low to medium amounts of adsorbed Si in soil was readily desorbed. After four successive extractions with 0.01 mmol L-1 Ca(NO3)2, 5.76 to 44.11 % of adsorbed Si was desorbed, indicating that a small portion of Si was revers-ibly retained by the soil materials. As a general conclusion, the role of Goethite in ad-sorption is expected to be vital in most studied soils. Addition of Goethite enhanced the retention of Si in soils and may be help reducing the leaching losses. In addition, the major portion of Si adsorbs via outer sphere adsorption by soil constituents and the adsorbed Si is incomplete reversible. Therefore, it is expected that the most of Si add-ed to the soil will be involved in a series of reactions whose direction is to reduce its availibility for plants. So, if needed for soil application, it is recommended to apply this element in banding method to improve its use efficiency by the plant.Keywords: adsorption-desorption, calcareous soils, Calcite, Goethite, Ionic strength, silicate
|
| |