|
" بررسی خصوصیات زراعی و سازگاری لاین های نخود پیشرفته متحمل به سرما در کشت پائیزه در شرایط مناطق سردسیر دیم کشور "
| شماره شناسایی
|
:
|
18859607
|
| شماره مدرک
|
:
|
۵۶۸۹۳
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -ویژه]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
علی‌احسان، نصرتی
|
|
|
:
|
فرایدی، یدالله
|
|
|
:
|
کانونی، همایون
|
|
|
:
|
همائی‌نژاد، شهرزاد
|
| عنوان اصلي
|
:
|
بررسی خصوصیات زراعی و سازگاری لاین های نخود پیشرفته متحمل به سرما در کشت پائیزه در شرایط مناطق سردسیر دیم کشور
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
:Stydy on agronomic characters and adaptability advance cold tolerance chickpea lines yield in cold area under dryland condition
|
| صفحه شمار
|
:
|
۸۲ ص.:مصور، جدول
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
مراغه: موسسه تحقيقات كشاورزي ديم كشور، ۱۳۹۸
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۵۶۸۹۳ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۰۲
|
|
|
:
|
شماره طرح ۹۴۲۰۱-۱۵-۰۶۳
|
|
|
:
|
شماره نامه: سامانه سمپات
|
|
|
:
|
این طرح: مقدماتی است
|
|
|
:
|
دستاورد بر حسب ماهیت: یافته‌های تحقیقاتی اثر بخش است
|
|
|
:
|
۵۶۸۹۳
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
نخود به‌طور سنتي در بهار با استفاده از رطوبت ذخيره شده در خاك كشت مي‌شود. خشكي و گرمای انتهاي فصل نيز مي‌تواند باعث نقصان جدي در عملكرد محصول گردد. به منظور استفاده بهينه از رطوبت حاصل از بارندگي زمستانه و اجتناب از تنش خشكي آخر فصل، توصيه مي شود كشت بهاره را به پاييز منتقل نمود. به منظور بررسي سازگاری و پایداری عملکرد و انتخاب لاين‌هاي پیشرفته نخود متحمل به سرما، در شرايط آب و هوايي سرد کشور در کشت پاییزه، اين تحقيق با 17 لاين و رقم سارال بعنوان شاهد در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي اكباتان همدان، ايستگاه تحقيقات كشاورزي دیم مراغه و ايستگاه تحقيقات كشاورزي سارال کردستان در شرایط دیم به مدت سه سال زراعی طی سال های97-1394 اجرا گردید. هر لاين در 4 خط 4 متري با فاصله خطوط30 سانتيمتر كشت گردید. در طول دوران رشد و نمو از صفات مورد نظر مانند درصد سبز محصول ، تعداد روزها تا 50 درصد گلدهي، رسيدن كامل، تيپ بوته، ارتفاع بوته و وزن صد دانه يادداشت‌برداري بعمل آمد. میزان مقاومت به سرما لاین‌ها نیز بعد از هر سرمای شدید در زمستان یادداشت‌برداری شد. نتایج تجزیه مرکب در سه منطقه همدان، مراغه و كردستان نشان داد، اختلاف معنی داری در سطح یک درصد برای تمامی صفات، در سالها و مکانهای مختلف وجود داشت. اثرمتقابل سال درمکان، برای تمام صفات مورد مطالعه، اختلاف معنی داری در سطح یک درصد همچنین بین ژنوتیپ‌ها، در کلیه صفات، اختلاف بسیار معنی داری وجود داشت. در عین حال اثر متقابل ژنوتیپ در سال، فقط برای تعداد روز تا رسیدگی معنی دار نبود ولی برای بقیه صفات بسیار معنی دار بود. اثر متقابل ژنوتیپ در مکان، برای تمامی صفات معنی دار و بسیار معنی‌دار بود. مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها در سه سال نشان داد، شاهد سارال با 1020 کیلوگرم درهکتار نسبت به ژنوتیپ‌های13 ،17 ،15،12 ،7، 14 ،1 و3 به ترتیب با دامنه عملکرد 980-620 کیلوگرم درهکتار عملکرد کمتری دارند. همچنین ژنوتیپ‌های شماره چهارDARI/HAM(06/07)-6 شمــــاره شش DARI/HAM(06/07)-9 شماره شانزده SELL99TH5039×(FLIP138SEL99TER85074 شمـــاره هشت DARI/HAM(06/07)-11 و شماره دو DARI/HAM(06/07)-3 به‌ترتیب با عملکرد980، 920، 840، 870 و920 کیلوگرم در هکتار، بیش از صد درصد عملکرد شاهد سارال را تولید کردند. تجزیه پایداری براساس داده‌های سه سال و با استفاده از چندین پارامتر پایداری (دامنه تغییرات در متوسط سالها، واریانس محیطی، ضریب تغییرات محیطی و واریانس درون مکانی) انجام گرفت. براساس این پارامترها ژنوتیپ‌های شماره پنج 8DARI/HAM(06/07)-، شماره هشتDARI/HAM(06/07)-11 شماره نه DARI/HAM(06/07)-12 شماره شش DARI/HAM(06/07)-9 شماره چهارده (FLIP98-138×SEL99TH15039) شماره هفت DARI/HAM(06/07)-10 و شماره پانزده FLIP 84-42C به عنوان ژنوتیپ‌های پایدار و ژنوتیپ شماره ده Lebanaz(market) FLIP-130C ، به عنوان لاین برتر انتخاب شدند. واژه‌هاي كليدي:پایداری، سازگاری ، عملكرد دانه، متحمل به سرما و نخود
|
|
|
:
|
In Iran, chickpea is traditionally cultivated in the spring using soil moisture. The late growing season warmth and drought may cause serious decrease in the yield. In order to use the winter rainfall and avoiding the late season drought, it is recommended to change the sowing date of chickpea from spring to autumn. In a three-year study, the possibility of the chickpea cultivation in the autumn was investigated. For this purpose, by conducting an experimental design, the suitability and the yield stability of some cold tolerant chickpea lines for sowing in autumn in the cold regions of Iran was evaluated. The experiment was conducted as a randomized complete blocks design with 17 chickpea lines and the saral cultivar as control treatment. Each plot of the experiments consisted of four rows (four meters long) of each chickpea line with four replications. The distance between the planting rows was 30 centimeters. During the growing season the following traits were recorded: seed emergence percent, days till 50% flowering, days till full ripening, bush type, bush height and 100 seeds weight. Moreover, during the winter, following each hard coldness conditions, the cold tolerance rates of the lines were recorded. The results of the combined analyses of the data from the three locations showed that there were significant differences between the treatments (chickpea lines) for all traits in all years and locations. The interaction of year*location was significantly different for all traits. Also, the interaction of year*genotype was significantly different for all traits except for days till full ripening. Moreover, the interaction of location*genotype was significantly different for all traits. Comparisons of the mean grain yields in three years showed that the yield of saral chickpea cultivar with 1020 kg/ha was more than the yields of chickpea genotypes 13, 17, 12, 7, 14,1 ,3 which their yields ranged from 620 to 980 kg/ha. Also, the genotypes 4 (DARI /HAM (06/07)-6), 6 (DARI/HAM(06/07)-9), 16 ((FLIP 138 SEL99TER85074)×SELL99 TH15039), 8 (DARI / HAM(06/074)-11) and 2 (DARI , HAM(06/07)-3), with 1034, 1034, 1019, 1010, 1060 and 1050 kg/ha yield respectively, produced more than 98% of the saral cultivar yield. The stability analysis carried out base on the data recorded in the 3 years, using several stability parameters (rang, variance, CV and MS within place). According to this analysis, the genotypes 3, 8, 5, 9, 6, 14, 7 and 15 were selected as stable genotypes.Keywords: Chickpea, Cicer arietinum, Genotype, Grain yield, Adaptability, Stability, Dry land.
|
| |